2010, OSTROWIECKI BROWAR KULTURY
ORGANIZATOR:
LOKALIZACJA: OSTROWIEC ŚWIĘTOKRZYSKI
SKŁAD ZESPOŁU AUTORSKIEGO:
dr arch. Mariusz Twardowski, arch. Wojciech Wokan, dr arch. Mariusz Pers, arch. Agnieszka Ciuła
WSPÓŁPRACA AUTORSKA:
stud. arch. Magdalena Januszewska, atud. arch. wnętrz Maria Cecylia Niemojewska, stud. arch. Anna Rusinek – Nuzia, arch. Ludmiła Więckowska
WSPÓŁPRACA:
arch. Anna Bołcun, arch. Marta Dul, arch. Klaudiusz Konarski, arch. Paweł Michalski, arch. Paweł Syposz, stud. arch. Wiktor Szczypka, inż. Tomasz Żmigrodzki
Prezentowana koncepcja architektoniczno – urbanistyczna Ostrowieckiego Browaru Kultury została opracowana uwzględniając wytyczne Organizatora konkursu, charakter założenia, historyczny kontekst i otoczenie. Celem projektu było stworzenie architektury współczesnej, korespondującej z epokową tkanką Browaru, która jednocześnie uzupełni i zamknie urbanistycznie teren OBK, tworząc niejako kwartał zabudowy. Podstawowym założeniem było wkomponowanie nowoprojektowanego obiektu w strukturę historycznej zabudowy, tak by pozostawał z nią w harmonii oraz zintegrowanie go z przestrzenią miejską. Założenie ma pełnić funkcję kulturalno – artystyczną, co poważnie wpłynęło na kształt dobudowanej formy, czyniąc ją rzeźbiarskim elementem regulującym i spinającym poszczególne budynki dawnego Browaru, niejako rozrzucone na działce.
Zaproponowano nowy obiekt, który „spina” istniejące budynki dawnego Browaru w jedną urbanistyczną całość. Forma, choć współczesna, o dynamicznym kształcie, dzięki minimalnym środkom architektonicznym, surowej formie i oszczędności w rodzajach materiałów, prezentuje walory budynków dawnego browaru i scala całą historyczną część.
W projekcie dużą wagę przywiązano do wydobycia ducha miejsca i ukazania pierwotnej formy Browaru, zarówno na zewnątrz, jak i we wnętrzach, poprzez wyeksponowanie historycznych elewacji. Fasady istniejących budynków odrestaurowano i przywrócono im pierwotną formę, co ujednoliciło budynki oraz nadało im spójny charakter. Natomiast elewacje nowoprojektowanych obiektów zaplanowano jako wykonane ze współczesnych materiałów: szkła i stali powlekanej, co pozwoliło zachować całość formy budynku o stonowanej kolorystyce. Poprzez założony kontrast materiały te korespondują z tradycyjną cegłą i uwypuklają jej walory. Nowoprojektowane obiekty to syntetyczne bryły, które są tłem dla bogato rzeźbionych i wyposażonych w różnorodne zdobienia historycznych fasad Starego Browaru. Srebrzysto – metaliczna elewacja współczesnych form częściowo odbija koloryt ceglanych ścian, zieleni i otoczenia.
Aby przywrócić oryginalny charakter budynków, usunięto budynek sklepu i część nawarstwień powojennych. W ten sposób w dużym stopniu przywrócono pierwotną formę obiektów, łącząc je współczesnym akcentem w spójną kompozycyjną całość. Z pozostawionych budynków usunięto tynki i wyeksponowano cegłę.
We wnętrzach istniejących zachowano charakter poprzez niewielkie zmiany w powierzchniach i nieznaczną ingerencję w istniejący układ. Część przegród, które zachowane były w złym stanie technicznym, zamieniono na nowe lub całkowicie usunięto. Częściowo wykorzystano rozpoczętą przebudowę sali teatralnej (budynek „D” dawnego magazynu zbożowego), ulepszając system konstrukcji (co pozwoliło zlikwidować pylony w środkowej części) i dostosowując wnętrze do obowiązujących norm.
Dużą wagę w projekcie przywiązano do otwartych przestrzeni. Warto zwrócić uwagę na czytelnię Biblioteki Miejskiej, znajdującej się w dawnym budynku młyna zlokalizowanej na kilku przesuniętych względem siebie antresolach, na przestrzenną galerię fotografii z wyeksponowaną, odrestaurowaną konstrukcją drewnianą więźby dachowej, czy też na olbrzymie przestrzenie holu głównego z licznymi prostopadłościennymi elementami umieszczonymi na kilku poziomach. Dzięki tym zabiegom zaprojektowane założenie to dobrze zorganizowany, nowoczesny obiekt, który łączy w sobie ogrom funkcji a jednocześnie stwarza przestrzeń na potrzeby przeróżnych wystaw. Wyżej wspomniany hol wejściowy to element, który wiąże ze sobą wszystkie składowe programowe. Można z niego również przejść do usytuowanej na parterze galerii wyrobów artystycznych, księgarni, części gastronomicznej, teatralno – kinowej i przestrzeni ekspozycyjnej: interaktywno – multimedialnej wystawy na temat historii Ostrowieckiego Browaru usytuowanej na antresoli. W budynkach „A” dawnej suszarni, „B” – magazynu i słodowni oraz w nowoprojektowanym obiekcie usytuowanym w południowo – zachodnim narożniku zlokalizowano zespół pomieszczeń dla sekcji i zespołów Miejskiego Centrum Kultury.
W nowoprojektowanym budynku na poziom pierwszego piętra prowadzą schody ruchome i szeroka pochylnia podparta nietypowo rozmieszczonymi słupkami. Pochylnia biegnie na całej długości holu, dzięki czemu ułatwia jego obserwację z wyższego poziomu. Jest symbolicznym trzonem, wokół którego koncentrują się różne funkcje. Być może przestrzeń między podpierającymi słupkami posłuży jako przestrzeń do organizacji miejsc zabaw i edukacji dla dzieci.
We wnętrzach budynku zastosowano zróżnicowaną kolorystykę: od czerwieni syntetycznych płyt elewacyjnych poprzez czerń łupka naturalnego – na wolnostojących prostopadłościennych bryłach kin, do bieli i szarości na ścianach i posadzce.
Do programu Ostrowieckiego Browaru Kultury wprowadzono – zgodnie z warunkami konkursu – funkcje uzupełniające. Jest to między innymi przestrzeń wystawowa zlokalizowana na antresoli. Zostaną tu wykorzystane nowoczesne rozwiązania multimedialne, m.in. systemy interaktywne, kioski multimedialne oraz technologie audiowizualne, a także klasyczne środki wystawiennicze, takie jak ekspozytory, projekcje filmowe oraz tablice informacyjne. Dodatkowo przestrzeń informacyjno – wystawową zarezerwowano w strefie holu głównego. Historyczne fotografie znajdą swoje miejsce w podświetlonych, zabezpieczonych wnękach, utworzonych w zabudowanych otworach okiennych dawnego magazynu zbożowego. System oświetlenia zastosowany
w obiekcie będzie pozwalał na dowolną aranżację, dostosowaną do potrzeb ekspozycji.
Układ konstrukcyjny jest w dużej mierze zdeterminowany przez wygląd zewnętrzny budynku oraz jego funkcję. Funkcja wystawiennicza czy też teatralno – kinowa determinują konieczność uzyskania rozległych przestrzeni o otwartym rzucie. Konstrukcję zaprojektowano jako słupową, a konstrukcję przekryć w postaci stalowych kratownic. Prawie w całości nowoprojektowany obiekt jest 2 kondygnacyjny. Ściany zewnętrzne współczesnej formy planuje się wykonać z płaskich płyt ściennych i dachowych z rdzeniem izolacyjnym wykonanym z pianki poliuretanowej, zamontowanych na podkonstrukcji stalowej. Stolarkę zewnętrzną zaprojektowano jako aluminiową, ślusarkę wewnętrzną – szklaną z profilami ukrytymi.
Zaproponowano rozwiązania architektoniczne i przestrzenne o współczesnej formie wyrazu, dostosowane skalą i ukształtowaniem bryły do otaczającego terenu. Nowoprojektowane obiekty linią zabudowy oraz skalą nawiązują do sąsiednich budynków. Wysokość nowych budynków zbliżona jest do wysokości istniejących historycznych obiektów, dzięki czemu nie góruje nad nimi, lecz niejako jest ich kontynuacją. Celem projektu nie było stworzenie dominanty, lecz wpisanie nowoprojektowanego założenia w otoczenie. Po dobudowaniu kubatury zabudowa na działce zostanie uregulowana.
Zrezygnowano z wykorzystania komina suszarni na wieżę widokową ze względów funkcjonalnych i ekonomicznych.
Rozmieszczenie funkcji w obiektach, a także wejść jest zaprojektowane tak, by poszczególne instytucje mogły funkcjonować niezależnie. Teren znajdujący się w granicach opracowania składa się z trzech odrębnych funkcjonalnie segmentów połączonych ze sobą czytelnym i klarownym układem komunikacyjnym. Plan zagospodarowania placu został oparty na siatce modularnej. W siatkę wpisany został podział na tereny zielone i utwardzone. Linie kompozycyjne podkreślone są poprzez świetlne oprawy podłogowe.
Wjazdy na teren inwestycji przewidziane są od ul. Siennieńskiej (dojazd dla samochodów dostawczych do części gastronomicznej i części magazynowej BWA) oraz wjazd od ul. Wardyńskiego – wjazd techniczny. Od strony południowo – wschodniej zaprojektowano parkingi dla pracowników oraz osób odwiedzających. Przewidziano miejsce dla osób niepełnosprawnych i parking dla rowerów. Garaż dla samochodów osobowych lub busów znajduje się w budynku G na poziomie 0, a dwa dodatkowe miejsca postojowe tuż przy nim. Główne wejście do obiektu, podkreślone wielkoformatowymi przeszkleniami, znajduje się u zbiegu ulic Waryńskiego i Polnej. Na terenie opracowania znajdują się też liczne wejścia dodatkowe do poszczególnych funkcji zlokalizowane tak, by obiekty mogły funkcjonować niezależnie. Przy bibliotece i części komercyjnej przewidziano zewnętrzne kasy obsługujące imprezy plenerowe. Pozwoli to na sprzedaż biletów niezależnie od godzin funkcjonowania budynku.
Ze względów kompozycyjnych i funkcjonalnych część istniejącego drzewostanu zostanie przesadzona, a w niektórych przypadkach usunięta. Koncepcja przewiduje zaprojektowanie dodatkowej zieleni uzupełniającej. Oprócz terenów zielonych, działka częściowo jest planowana jako teren utwardzony. Posadzka wykonana zostanie z kostki/płyt betonowych lub kamienia naturalnego. W południowej części zaprojektowano zadaszoną scenę plenerową z możliwością dojazdu technicznego. Duży rozmiar sceny pozwoli na organizację wielu imprez o różnorodnym charakterze. Atutem jest także stałe zadaszenie. Przed sceną znajduje się przestrzeń o charakterze placu, który przeznaczony jest także na miejsce dla widowni.
W projekcie przemyślano również rozmieszczenie oraz formy elementów małej architektury, które zwiększą atrakcyjność placu i wprowadzą „życie” do jego wnętrza. Zaprojektowano ławki i siedziska, niewysokie latarnie, kosze na śmieci (z wykorzystaniem materiałów: drewna i stali lakierowanej). W północnej części dziedzińca, przy Biurze Wystaw Artystycznych, przewidziano miejsca przeznaczone na ekspozycję rzeźb i wystaw plenerowych. Ciekawym akcentem jest zbiornik wodny znajdujący się w bezpośrednim sąsiedztwie Biblioteki, który w swym zwierciadle odbija współczesną i historyczną architekturę.
Kompleks planuje się wyposażyć w niezbędne instalacje umożliwiające komfortowe i bezpieczne użytkowane pomieszczeń (wentylacja mechaniczna, odrębne strefy pożarowe dla poszczególnych funkcji). Istniejące przyłącza mediów i istniejące w sąsiedztwie sieci infrastruktury technicznej zostaną wykorzystane na potrzeby obsługi Ostrowieckiego Browaru Kultury.
Koszty realizacji projektu nie przekroczą limitu określonego w regulaminie konkursu.
Etapowanie inwestycji przedstawione jest na poniższych schematach i uwzględnia wymagania zawarte w programie:
1 etap – Miejska Biblioteka Publiczna,
2 etap – Biuro Wystaw Artystycznych i część Miejskiego Centrum Kultury,
3 etap – Miejskie Centrum Kultury.
Każda z części może być zrealizowana jako osobna, a etapowanie zaprojektowane zostało w taki sposób, aby każdy etap umożliwiał niezależne funkcjonowanie zrealizowanej części.
24 października 2015